Λόγοι περί συγχωρήσεως

Ο Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης λέγει για την συγχώρεση:«“Τότε προσελθών αυτώ ο Πέτρος είπε· Κύριε, ποσάκις αμαρτήσει εις εμέ ο αδελφός μου και αφήσω αυτώ; Έως επτάκις; Λέγει αυτώ ο Ιησούς· ου λέγω σοι έως επτάκις, αλλά έως εβδομηκοντάκις επτά”.

Ο Καρδιογνώστης Κύριος ξέρει ότι οι άνθρωποι είναι υποκείμενοι σε συχνές πτώσεις, αλλά και ότι συχνά μεταμελούνται και σηκώνονται. 

Γι᾽ αυτό και μας εντέλλεται να συγχωρούμε συχνά τις παραβάσεις τους. Αλλά και ο Ίδιος πρώτος εκπληρώνει τον άγιο λόγο Του.  

Όσες φορές πηγάζει από την καρδιά σου η λέξη μετανοώ, Εκείνος ευθύς σε συγχωρεί».1

Ο Μέγας Βασίλειος τονίζει για την συγχωρητικότητα: «Ο χρεωφειλέτης των μυρίων ταλάντων θα πετύχαινε την εξόφληση του χρέους, εάν ο ίδιος δεν είχε ανανεώσει για τον εαυτό του την είσπραξη εξ αιτίας της απανθρωπιάς του χρέους από τον συνάνθρωπό του.


Πρέπει να προσέξουμε να μη πάθουμε κι εμείς το ίδιο, με το να μη συγχωρέσουμε στους χρεώστες μας την οφειλή, όταν επιτύχουμε τη χάρη από τον Θεό, για να παραμείνει νόμιμο σε μας το δώρο».2

Ο Γέροντας Παίσιος σε ερώτηση «Γέροντα, δεν μπορώ να συγχωρήσω εύκολα τους άλλους» είχε απαντήσει: «Εσύ δεν θέλεις να σε συγχωρή ο Χριστός; Πως δεν θέλω, Γέροντα; Τότε, γιατί κι εσύ δεν συγχωρείς τους άλλους; Αυτό πρόσεξέ το πολύ, γιατί στενοχωρεί τον Χριστό.


Είναι σαν να σού χάρισε δέκα χιλιάδες τάλαντα κι εσύ να μη θέλης να χαρίσης στον άλλον εκατό δηνάρια. Να λες με τον λογισμό σου: “Πως ο Χριστός, που είναι αναμάρτητος με ανέχεται συνέχεια, και ανέχεται και συγχωρεί δισεκατομμύρια ανθρώπους, κι εγώ δεν συγχωρώ ένα άνθρωπο;”.Η δικαιοσύνη του Θεού είναι η αγάπη, η μακροθυμία· δεν έχει καμμία σχέση με την ανθρώπινη δικαιοσύνη. Αυτήν την δικαιοσύνη του Θεού πρέπει να αποκτήσουμε».3

Ο ιερός Χρυσόστομος σε μία επιστολή προς κάποια Θεοδώρα έγραφε: «Εκείνος, που απαιτούσε από τον σύνδουλό του τα εκατό δηνάρια, δεν έβλαψε τόσο εκείνον, όσο καίρια επλήγωσε τον ίδιο τον εαυτό του, αφού με την προς τον σύνδουλό του τσιγγουνιά ματαίωσε την διαγραφή δέκα χιλιάδων ταλάντων, έτσι εκείνος που παραβλέπει τις αμαρτίες του πλησίον, κάνει πιο επιεικείς για τον εαυτό του τις μελλοντικές ευθύνες, και όσο πιο μεγάλα αμαρτήματα συγχωρήσει, τόσο μεγαλύτερης συγγνώμης θα αξιωθεί και αυτός. Καί δεν είναι μόνο σε αυτό η διαφορά, αλλά και στο ότι, ενώ δίνει χάρη σε δούλο, παίρνει δωρεά από τον Δεσπότη».4

Στον βίο του Αγίου Αντωνίου, που έγραψε ο Μέγας Αθανάσιος λέγει: «Σαν αγαθός, που είναι ο Θεός, όσα κάνει, τα κάνει για τον άνθρωπο. Κι όσα κάνει ο άνθρωπος, για τον εαυτό του τα κάνει, και τα καλά και τα κακά. Γιά να μη θαυμάζης όμως την ευτυχία των κακών ανθρώπων, γνώριζε ότι, όπως οι πόλεις τρέφουν τους δημίους και δεν επαινούν την κακίστη τους προαίρεσι, αλλά τους χρησιμοποιούν, για να τιμωρούν τους αξίους τιμωρίας· κατά τον ίδιο τρόπο βέβαια και ο Θεός επιτρέπει στους πονηρούς να καταδυναστεύουν τα βιωτικά, ώστε διά μέσου αυτών να τιμωρούνται οι ασεβείς. Ύστερα όμως και αυτούς τους παραδίδει στην κρίσι, επειδή όχι από υπηρεσία προς τον Θεό, αλλά από υποδούλωσι στην πονηρή τους προαίρεσι έκαναν τόσα δεινά στους ανθρώπους».5

Καί πάλι ο Γέροντας Παίσιος μιλώντας για τον άδικο θα πη: «Ο άδικος, και γενικά κάθε ένοχος, όταν δεν ζητήση συγχώρηση, ταλαιπωρείται από την συνείδησή του και επιπλέον από την αγανάκτηση του αδικημένου. Γιατί, όταν ο αδικημένος δεν τον συγχωρήση και γογγύζει, τότε ο άδικος ταλαιπωρείται πολύ, βασανίζεται. Δεν μπορεί να κοιμηθή. Σαν να τον χτυπούν κύματα και τον φέρνουν σβούρα. Είναι μυστήριο πράγμα το πως το πληροφορείται! Όπως, όταν ένας αγαπά κάποιον και τον σκέφτεται με την καλή έννοια, εκείνος το πληροφορείται, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση. Ω, ο γογγυσμός του άλλου τον κάνει άνω κάτω! Καί μακριά να είναι δεν μπορεί να ησυχάση, όταν  είναι αγανακτισμένος ο άλλος εξ αιτίας του».6

Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής στην ερμηνεία του στο “Πάτερ ημών” γράφει: «Εκείνος, που δεν συγχώρησε τελείως εκείνους, που του έφταιξαν και δεν παρουσίασε την καρδιά του στο Θεό καθαρή από λύπη και λαμπερή από το φως της συμφιλιώσεως με τον πλησίον, δεν θα επιτύχει να λάβει τα καλά, που εζήτησε με την προσευχή του, και θα παραδοθεί με δίκαιη κρίση στον πειρασμό και στον πονηρό, για να μάθει να καθαρίζεται, όταν αμαρτάνει, με το να αφαιρεί τις μομφές, που έχει εναντίον των άλλων». 7
……………………………………………………………………………………

1.Αγ. Ιωάννου της Κρονστάνδης «Η εν Χριστώ ζωή μου», Εκδ. Αστέρος σελ. 240.
2. Βασιλειανό Αποθησαύρισμα, Εκδ. Φωτοδότες σελ. 623.
3. Γέροντος Παισίου Αγιορείτου Λόγοι τομ. Ε΄ σελ. 222.
4. Ι. Χρυσοστόμου Ε.Π.Ε. τομ. 38 σελ. 213
5. Ο Μέγας Αντώνιος, Εκδ. Ρηγοπούλου σελ. 269.
6. Γέροντος Παισίου Αγιορείτου, Λόγοι τομ. Α´ σελ. 86. 7.Φιλοκαλία τομ. Β΄σελ. 267.